Hoe bescherm je jezelf goed tegen teken?

Heb je overal jeuk als je door struiken en gras hebt gelopen?

We komen allemaal wel eens in contact met vervelende bewoners. We hebben al bericht over endoparasieten die in ons lichaam leven, zoals maden en lintwormen.

Vandaag gaat het over een kleine, kruipende ectoparasiet waar we van buitenaf mee te maken hebben:

De teek.

Wijdverspreid en toch nauwelijks zichtbaar

Waar vind je teken en waar vinden ze ons? Deze parasieten komen over de hele wereld voor. Ze voeden zich met het bloed van alle gewervelde dieren, ook van ons mensen. Als ze alleen maar bloed dronken, zou dit voor ons geen probleem zijn. Helaas zijn ze ook dragers van ziekteverwekkers voor mensen en dieren. Niet elke beet leidt tot infectie, maar het risico is altijd aanwezig. 

Zodra de teek zijn gastheer heeft gekozen, kruipt hij naar de warmste plek, zoals de oksel, lies of achterkant van de knie. Vooral bij dieren kan hij zich goed verbergen in een dikke vacht. Eenmaal gehecht voedt hij zich tot 15 dagen lang met de gastheer. Zodra hij vol en rond als een bal is, laat hij zich weer vallen.

Tekenbeet of tekensteek? Het is een beet!

De gemeenschappelijke ziektedrager

Niet elke teek bevat ziekteverwekkers. Maar als dit wel het geval is, kan een anders onschuldige tekenbeet heel gevaarlijk worden. Een teek kan tot wel 50 ziekteverwekkers overbrengen. De meest voorkomende en bekendste zijn TBE en de ziekte van Lyme.

TBE

Tekenencefalitis wordt meestal overgedragen door teken en kan ernstige schade veroorzaken en zelfs dodelijk zijn door de hersenvliesontsteking die er het gevolg van is.

De overdracht vindt direct na de beet plaats, omdat het virus aanwezig is in het speeksel van de teek. Over het algemeen is tussen 1 en 3% van de teken besmet met het TBE-virus. TBE manifesteert zich als meningitis bij ongeveer 50 % van de geïnfecteerden. De incubatietijd ligt tussen 5 en 28 dagen.

De eerste symptomen lijken op die van griep, zoals koorts, misselijkheid, een stijve nek of gevoeligheid voor licht. TBE kan alleen symptomatisch worden behandeld. De ziekte geneest meestal zonder gevolgschade. In ernstige gevallen kan het echter ook leiden tot comateuze toestanden en zelfs de dood.

De klassieke vaccinatie is beschikbaar om TBE te voorkomen.

Ziekte van Lyme

Lyme borreliose wordt ook overgedragen door een tekenbeet, maar kan ook op mensen worden overgedragen door paardenvliegen, vliegen, muggen of vlooien.

Een infectie kan vaak worden herkend aan een duidelijke roodachtige cirkel rond de beetplaats, maar dit is slechts zichtbaar bij 1/3 van de getroffenen. In bepaalde gebieden kan tot 30% van de teken besmet zijn met de bacterie Borrelia. Volgens onderzoeken is het risico om besmet te raken met de Borrelia-bacterie door een teek 2,6 tot 5,6% en ontwikkelt slechts een klein deel hiervan symptomen (0,3 tot 1,4%).

Overdracht na de beet vindt gemiddeld na 12 tot 24 uur plaats. Dit betekent dat het risico verder geminimaliseerd kan worden na een snelle verwijdering. De symptomen lijken ook op die van influenza. In ernstige gevallen wordt het zenuwstelsel aangevallen, worden verlammingen of orgaanaandoeningen veroorzaakt en hersenvliesontsteking of hartaandoeningen uitgelokt. De meeste geïnfecteerde patiënten kunnen succesvol behandeld worden met antibiotica. Toch rapporteert ongeveer 10 tot 20% van de patiënten aanhoudende symptomen (maanden tot jaren) na de behandeling, zoals vermoeidheidsverschijnselen, pijn aan het bewegingsapparaat, slaapstoornissen en een verminderd mentaal functioneren.

We hebben nog geen vaccinatie voor de ziekte van Lyme.

In 2017 werden in Duitsland 485 gevallen van TBE geregistreerd!

Wat kun je doen om tekenbeten en dus gevaarlijke infectieziekten te voorkomen?

• Wees voorzichtig in de struiken: teken houden zich het liefst op aan de bosranden, in parken en tuinen. Daar liggen ze op de loer op grassen, struiken en bosjes. Teken vallen trouwens niet uit bomen - dat is een mythe.
• Conventionele insectensprays: Er zijn speciale tekensprays of insectensprays die ook teken afweren.
• Lange broek: Dit maakt het moeilijker voor teken om een geschikte plek te vinden.
• Lichaamscontrole: Na een wandeling, een uitstapje naar het park of een bezoek aan het meer moet je je hele lichaam controleren op teken.
• Huisdieren als dragers: controleer je huisdier regelmatig op parasieten, want zo kunnen ze ook mensen besmetten.

➤ 1 op de 100 TBE-patiënten overlijdt aan de gevolgen van de ziekte!

Welke natuurlijke middelen kun je gebruiken voor afweer?

1. kokosolie:

Kokosolie bevat laurinezuur, dat voorkomt in natuurlijke kokosolie. Het afschrikkende effect van het zuur op teken is bewezen in laboratoriumtests. Er werd vastgesteld dat teken zo snel mogelijk van de met kokosolie behandelde huid vielen. Het potentiële beschermende effect houdt tot 6 uur aan. Kokosolie kan ook gebruikt worden op huisdieren.

Bestel nu kokosolie!

2.  zwarte komijnolie:

Zwarte komijnolie is zeer veelzijdig in zijn toepassing. Het wordt bijvoorbeeld vaak gebruikt tegen hooikoorts of als bescherming tegen teken. De essentiële vetzuren, vitaminen en het hoge gehalte aan essentiële oliën die het bevat, hebben een afschrikkend effect op teken, omdat ze niet van de geur houden. In 2014 ontdekte een Beierse scholier per toeval het afschrikwekkende effect van het toevoegen van de olie aan voedsel en won een prijs in de wedstrijd "Jugend forscht".

In een latere in-vitro studie werd vastgesteld dat zwarte komijnolie een goed effect heeft bij het bestrijden van teken, omdat teken de olie vermijden. Om te beschermen tegen teken kan het inwendig (veranderde huiddamp) en uitwendig (veranderde geur door essentiële oliën) gebruikt worden. Zwarte komijnolie helpt ook bij honden en kan aan hen worden toegediend, maar niet aan katten! De olie is giftig voor katten omdat ze de terpenen (secundaire plantaardige stoffen) die erin zitten niet kunnen afbreken.

Als de teek bijt, moet hij voorzichtig verwijderd worden. Maar hoe werkt dit eigenlijk?

➤Koop nu zwarte komijnolie!

Teken correct verwijderen - de kleine 1x1

Dit is wat je moet doen:

• Wees snel: verwijder een teek zodra je hem ontdekt.
• Correcte techniek: Pak de teek met een pincet of iets dergelijks (kan ook met vingers) zo dicht mogelijk bij de huid vast en verwijder hem langzaam en gecontroleerd. Als er nog een deel van de teek in de huid te zien is, is dit meestal alleen het stukje, dat vanzelf uitvalt en geen ziekteverwekkers meer overbrengt. Als je vragen hebt, raadpleeg dan je natuurgeneeskundige of arts.
• Ontsmet de wond na het verwijderen: Je kunt de prikplaats het beste deppen met alcohol.

Je moet dit zeker niet doen:

• Draai de teek er niet uit, want teken hebben geen schroefdraad.
• Knijp niet in de teek, want dan kunnen er ziekteverwekkers in de wond komen.
• Niet met een krachtige ruk verwijderen.
• Besprenkel de teek niet met olie, nagellakremover, alcohol of iets dergelijks. Dit verhoogt namelijk het risico op infectie, omdat de teek tijdens zijn doodstrijd de virussen in het bloed loslaat.

Conclusie:

Feit is: hoe milder het klimaat, hoe meer teken er zijn. Door de algemeen stijgende temperaturen (opwarming van de aarde) en een zachte winter neemt het risico op door teken overgedragen infectieziekten zoals TBE, de ziekte van Lyme enz. toe. Het Rode Kruis waarschuwt al voor een verhoogd risico op teken in de zomer.

De eerste symptomen van een infectie veroorzaakt door een tekenbeet lijken meestal erg op die van griep en kunnen tot 3 weken na de tekenbeet optreden. Als je deze symptomen ervaart en je je bewust bent van een tekenbeet in het verleden, moet je een arts of natuurgeneeskundige raadplegen. Een cirkelvormige rode plek (rode uitslag) rond de tekenbeet kan ook een waarschuwingsteken zijn.

Teken moeten altijd onmiddellijk worden verwijderd. Het is echter nog beter om een potentiële beet in een vroeg stadium te voorkomen. Er zijn klassieke insectensprays en natuurlijke middelen zoals kokosolie of zwarte komijnolie. Houd er rekening mee dat geen enkel product 100% bescherming kan bieden en dat je je lichaam altijd moet controleren op teken. Dit zal je risico op infectie aanzienlijk verminderen!

 

Bronnen (in het Engels):

Schwantes, U., Dautel, H. & Jung, G. (2008, April). Prevention of Infectious Tick-Borne Diseases in Humans: Comparative Studies of the Repellency of Different Dodecanoic Acid-Formulations Against Ixodes Ricinus Ticks (Acari: Ixodidae). Parasites & Vectors, 1(1):8, doi: 10.1186/1756-3305-1-8

Aboelhadid, S. M., Mahran, H. A., El-Hariri, H. M. & Shokier, K. M. (2016, January). Rhipicephalus Annulatus (Acari: Ixodidae) Control by Nigella Sativa, Thyme and Spinosad Preparations. Journal of Arthropod-borne Diseases, 10(2):148-58

Estrada-Pena, A. & De la Fuente, J. (2014, August). The Ecology of Ticks and Epidemiology of Tick-Borne Viral Diseases. Antiviral Research, 108:104-28, doi: 10.1016/j.antiviral.2014.05.016

Estrada-Pena, A. (2015, April). Ticks as Vectors: Taxonomy, Biology and Ecology. Revue Scientifique et Technique, 34(1):53-65, doi: 10.20506/rst.34.1.2345

Kaiser, R. (2016, June). [Tick-borne Encephalitis]. Der Nervenarzt, 87(6):667-80, doi: 10.1007/s00115-016-0134-9

Paules, C. I., Marston, H. D., Bloom, M. E. & Fauci, A. S. (2018, August). Tickborne Diseases — Confronting a Growing Threat. The New England Journal of Medicine, 379:701-703, doi: 10.1056/NEJMp1807870

Rosenberg, R., Lindsey, N. P., Fischer, M., Gregory, C. J., Hinckley, A. F., Mead, P. S. et al. (2018, May). Vital Signs: Trends in Reported Vectorborne Disease Cases — United States and Territories, 2004–2016. Morbidity and Mortality Weekly Report, 67(17): 496–501, doi: 10.15585/mmwr.mm6717e1

Melia, M. T. & Auwaerter, P. G. (2016, March). Time for a Different Approach to Lyme Disease and Long-Term Symptoms. The New England Journal of Medicine, verfügbar unter: [https://hopkinsinfectiousdiseases.jhmi.edu/wp-content/uploads/2019/01/Time-for-a-different-approach-to-Lyme-disease-and-long-term-symptoms.pdf]

Bouquet, J., Soloski, M. J., Swei, A., Cheadle, C., Federman, S., Billaud, J., N., et al. (2016, January). Longitudinal Transcriptome Analysis Reveals a Sustained Differential Gene Expression Signature in Patients Treated for Acute Lyme Disease. American Society for Microbiology, doi: 10.1128/mBio.00100-16

Suhr, F. (2019, April). Achtung, Zecken! Statista, verfügbar unter: [https://de.statista.com/infografik/17538/registrierte-faelle-von-fsme-in-deutschland/]

Semenza, J. C. & Suk, J. E. (2018, February). Vector-borne Diseases and Climate Change: A European Perspective. FEMS Microbiology Letters, 365(2):fnx244, doi: 10.1093/femsle/fnx244