Wat is vitamine E? Hoe werkt het?

Sommige voedingsmiddelen bevatten vitamine E van nature, andere zijn er apart mee verrijkt. Er zijn ook talloze voedingssupplementen verkrijgbaar. De term "vitamine E" omvat een reeks in vet oplosbare verbindingen met unieke antioxiderende eigenschappen.

Inhoud:

• Wat is vitamine E?
• Vitamine E-tekort
• Welke voedingsmiddelen bevatten vitamine E?
• Vitamine E: Oliën en vetten
• Vitamine E als voedingssupplement
• Vormen van vitamine E
• Natuurlijke vitamine E - de beste vorm
• Waar is vitamine E goed voor?
• Hoe werkt vitamine E samen met andere voedingsstoffen?
• Laatste gedachten over de voordelen van vitamine E

Wat is vitamine E?

Natuurlijke vitamine E is beschikbaar in acht chemische vormen (alfa-, bèta-, gamma- en delta-tocoferol en alfa-, bèta-, gamma- en delta-tocotriënol), waarvan de biologische activiteit varieert. De verschillende vormen van vitamine E en hun effecten worden verderop in dit artikel in meer detail besproken.

Vitamine E is een vetoplosbare antioxidant die de productie van ROS (reactieve zuurstofspecies) remt, die ontstaat wanneer vet reageert met zuurstof. Wetenschappers proberen uit te zoeken of vitamine E chronische ziekten die geassocieerd worden met vrije radicalen kan voorkomen, of op zijn minst de progressie ervan kan stoppen, door de productie van vrije radicalen te remmen en mogelijk via andere mechanismen.

Vitamine E heeft niet alleen antioxiderende eigenschappen, maar speelt ook een rol in de immuunafweer van het lichaam. Met name in vitro studies tonen aan dat de vitamine betrokken is bij celcommunicatie, de regulatie van genexpressie en andere stofwisselingsprocessen. Alfa-tocoferol remt de activiteit van proteïne kinase C, een enzym dat betrokken is bij de celdeling en differentiatie van gladde spiercellen, bloedplaatjes en monocyten. Met vitamine E verzadigde endotheelcellen bekleden de binnenwanden van bloedvaten en kunnen zo afzettingen of de aanhechting van bloedstolsels voorkomen. Vitamine E verhoogt ook de expressie van twee enzymen die het arachidonzuurmetabolisme onderdrukken, waardoor er meer prostacycline vrijkomt uit het endotheel, dat op zijn beurt bloedvaten verwijdt en de ophoping van bloedplaatjes remt.

Vitamine E komt alleen voor in plantaardig voedsel, bijvoorbeeld in bepaalde oliën, noten, granen, fruit en tarwekiemen. Er zijn ook overeenkomstige supplementen verkrijgbaar.

Wat doet vitamine E?

De extra inname van vitamine E als voedingssupplement kan bestaande hart- en vaatziekten behandelen of voorkomen dat ze zich ontwikkelen. Hieronder vallen bijvoorbeeld pijn op de borst, hoge bloeddruk en verstopte of verharde slagaders (atherosclerose). Vitamine E bevordert ook de immuunfunctie, verbetert reumatische aandoeningen en heeft positieve effecten op het verloop van diabetes op verschillende niveaus.

Vitamine E-tekort

Er is lang aangenomen dat vitamine E-tekorten (d.w.z. de inname van alle isomeren) slechts zeer zelden voorkomen en altijd in verband worden gebracht met slechte eetgewoonten. Sommige onderzoekers vermoeden echter dat de meeste mensen tegenwoordig niet voldoende in hun vitamine E-behoeften voorzien via hun voeding. Dit geldt in het bijzonder voor tocotriënolen.

Hoe ontstaat een vitamine E-tekort en wie loopt er een bijzonder risico?

Vitamine E-tekort kan worden veroorzaakt door andere ziekten.

Deze omvatten:

• Chronische pancreatitis
• Cholestase
• Taaislijmziekte
• Primaire biliaire cirrose
• Ziekte van Crohn
• Kort darmsyndroom

Storingen in de opname van voedingsstoffen kunnen leiden tot een vitamine E-tekort. Premature baby's met een geboortegewicht van minder dan 1500 g lopen over het algemeen een verhoogd risico. Specialisten die zich hebben gespecialiseerd in de behandeling van pasgeborenen berekenen echter meestal de voedingsbehoeften van hun kleine patiënten en voorkomen zo deficiëntieverschijnselen. Mensen met vetabsorptiestoornissen, een veel voorkomende bijwerking van inflammatoire darmziekten, hebben soms ook een vitamine E-tekort.

Er is een verhoogd risico voor mensen met problemen met de opname van vetten uit de voeding, omdat vet nodig is voor de opname van vitamine E. Dit zijn onder andere patiënten met cystische fibrose, maagbypasses of absorptiestoornissen zoals de ziekte van Crohn, leverziekte of pancreasinsufficiëntie. Een tekort uit zich in een verlies van spiercoördinatie en verminderd gezichtsvermogen. Ook de spraak is aangetast.

Soms is een vitamine E-tekort ook het gevolg van een genetische afwijking die ataxie wordt genoemd. Deze neurologische aandoening beïnvloedt de spiercontrole en -coördinatie. Kinderen tussen 5 en 15 jaar worden het vaakst getroffen.

Welke symptomen kun je verwachten bij een vitamine E-tekort?

De symptomen van een ernstig vitamine E-tekort zijn onder andere

• Problemen met lopen en coördinatie
• Spierpijn en -zwakte
• Verlies van spiermassa
• Visuele stoornissen
• Algemene malaise

Een langdurig tekort kan leiden tot lever- en nierschade. Ernstige symptomen van een tekort zijn zeldzaam. Veel mensen hebben echter een mild vitamine E-tekort.

Hoe wordt een vitamine E-tekort behandeld?

Raadpleeg je arts als je symptomen opmerkt die worden veroorzaakt door een tekort aan vitamine E of als je vermogen om vet te verteren is aangetast.

Zodra de diagnose is gesteld, kun je samen met je arts een behandelplan opstellen dat is afgestemd op jouw behoeften. Je eetgewoonten aanpassen is altijd de eerste keuze. Je arts kan je echter ook een vitamine E-supplement aanraden.

Zodra je vitamine E-niveau is aangevuld, worden alle symptomen verlicht of verdwijnen ze helemaal.

Als het tekort onbehandeld blijft, zullen je symptomen na verloop van tijd verergeren. Er kunnen ook bijkomende complicaties optreden, die je algehele levenskwaliteit kunnen beïnvloeden.

➤Koop nu Vitamine E Complex Capsules!

Welke voedingsmiddelen bevatten vitamine E?

De meeste mensen realiseren zich niet dat vitamine E een verzamelnaam is voor acht verschillende verbindingen, vier tocoferolen en vier tocotriënolen.

De meeste mensen nemen grote hoeveelheden van de vitamine E-isomeer gamma-tocoferol en, in mindere mate, alfa-tocoferol op in hun voeding. Dit geldt met name voor oliën van belangrijke gewassen zoals sojabonen, maïs, katoenzaad en sesamzaad. Deze leveren ongeveer 80 procent van de vitamine E-isomeren die de meeste Amerikanen via hun voeding binnenkrijgen. Deze oliën bevatten ongeveer drie tot vijf keer zoveel gamma-tocoferol als alfa-tocoferol.

Het is moeilijker om voldoende tocotriënolen uit voedsel te halen, omdat ze in minder gebruikelijke of verkrijgbare voedingsmiddelen zitten. Het Linus Pauling Instituut raadt aan om kleine hoeveelheden tocotriënolen vitamine E in te nemen (ongeveer 140 milligram per dag). Over het algemeen ligt de dosis voor een effectieve bescherming van het immuunsysteem en andere voordelen voor de gezondheid echter tussen de 200-400 milligram per dag.

15 voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine E:

Hier zijn 15 voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine E die je zeker in je dieet moet opnemen.

1. amandelen

Amandelen zijn een van de beste bronnen van vitamine E. Slechts 30 g amandelen bevatten een indrukwekkende 7,4 mg vitamine E. Je kunt je vitamine E-behoefte ook aanvullen met amandelmelk of amandelolie. Wij raden aan om rauwe amandelen te eten.

2. rauwe zaden

Rauwe zaden zoals zonnebloem- en pompoenpitten of sesamzaad zijn een andere goede bron van vitamine E. In feite levert slechts 30 g zonnebloempitten 90,5 procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid en zou daarom deel moeten uitmaken van je dagelijkse voeding.

3. snijbiet

Snijbiet is een van de gezondste groenten en is geschikt voor dagelijkse consumptie. De plant bevat veel vitamine K, vitamine A, vitamine C en vitamine E. Eén portie gekookte snijbiet levert al 17 procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine E.

4. bruine mosterd (Sareptasenf)

Net als snijbiet zijn ook sareptabladeren zeer rijk aan voedingsstoffen en bieden ze een heleboel voordelen voor de gezondheid. Ze zijn niet alleen een van de beste bronnen van vitamine E, maar ook rijk aan vitamine K, A en C en foliumzuur. Eén portie gekookte mosterdbladeren dekt ongeveer 14 procent van je dagelijkse behoefte. We raden aan om indien mogelijk biologische sareptas mosterd te eten.

5. spinazie

Spinazie is misschien niet een van de populairste groenten, maar het is wel een van de gezondste bladgroenten. Het is niet alleen rijk aan calcium en foliumzuur, maar bevat ook een bijzonder hoge hoeveelheid vitamine E. Eén portie gekookte spinazie dekt ongeveer 20 procent van je dagelijkse behoefte. Beleg boterhammen met verse spinazie voor een extra gezondheidsboost.

6. raap

Raapjes smaken misschien een beetje bitter, maar ze bevatten veel waardevolle voedingsstoffen. Net als alle andere bladgroenten op deze lijst, levert een portie meiraap veel vitamine K, A, C en foliumzuur en ongeveer twaalf procent van de dagelijkse behoefte aan vitamine E.

7. boerenkool

Boerenkool is ook een kruisbloemige groente. Je moet het zo vaak mogelijk eten omdat het veel voedingsstoffen bevat. Eén portie gekookte boerenkool dekt al bijna zes procent van je dagelijkse vitamine E-behoefte. We raden aan om indien mogelijk biologische boerenkool te eten.

8. plantaardige oliën

De meeste plantaardige oliën zijn ook een goede bron van vitamine E. De beste olie wat betreft het vitamine E-gehalte is tarwekiemolie. Slechts één theelepel dekt de volledige vitamine E-behoefte van een dag. Zonnebloemolie is ook een goede keuze, levert 5 mg vitamine E en is bijzonder geschikt om mee te koken. Andere oliën die rijk zijn aan vitamine E zijn: Hennepolie, katoenzaadolie (met bijna 5 mg vitamine E), olijfolie en saffloerolie. We raden aan om alleen koudgeperste, ongeraffineerde biologische oliën te kopen. Hieronder leggen we uit waarom je nog steeds zo min mogelijk plantaardige olie zou moeten eten. (zie Vitamine E: Oliën en vetten)

9. hazelnoten

Het perfecte tussendoortje: slechts 30 g hazelnoten leveren ongeveer 20 procent van je dagelijkse behoefte aan vitamine E. In plaats van de noten te eten, kun je ook de melk of room in je koffie vervangen door hazelnootmelk.

10. pijnboompitten

Pijnboompitten zijn veelzijdig en geven smaak aan elke maaltijd! Eén portie bevat 2,6 mg vitamine E. Of gebruik pijnboompittenolie voor extra gezondheidsvoordelen.

11. avocado's

Avocado's zijn een van de lekkerste vruchten op deze lijst. Ze bevatten veel waardevolle oliën en smaken heerlijk romig. Een halve avocado bevat meer dan 2 mg vitamine E. De vrucht kan gemakkelijk worden geïntegreerd in elk dieet. Probeer avocadoplakjes in je salade of op brood of gebruik ze om een klassieke guacamole te maken!

12. broccoli

Broccoli wordt al generaties lang beschouwd als ontgiftend voedsel. Maar de groente is ook een van de gezondste en rijk aan vitamine E. Eén portie gestoomde broccoli levert vier procent van de dagelijkse behoefte aan vitamine E. Broccoli heeft misschien niet de nutriëntendichtheid van andere vitamine E-rijke voedingsmiddelen, maar het is nog steeds een van de gezondste voedingsmiddelen en geschikt voor dagelijkse consumptie.

13. peterselie

Peterselie is een uitstekende specerij en levert veel vitamine E. Verse peterselie verrijkt elke salade en vele andere gerechten en levert een extra portie vitamine E. Gedroogde peterselie is nog steeds een goede bron van vitamine E, maar vers is nog steeds beter.

14. papaja

Deze populaire vrucht staat algemeen bekend als een bron van vitamine C, maar bevat ook veel vitamine E. Met één papaja kun je 17% van je dagelijkse behoefte dekken. Verse of bevroren papaja's zijn ideaal in smoothies of samen met andere voedingsmiddelen uit deze lijst als een gezonde vitamine E snack!

15. olijven

Of het nu als olie of als fruit is, olijven zijn een uitstekende manier om het lichaam te voorzien van vitamine E. 180 gram olijven dekt ongeveer 20 procent van de dagelijkse behoefte.

Er zijn ook andere goede bronnen van vitamine E:

• Dit zijn bijvoorbeeld de zaden van de annattostruik(Bixa orellana), die echter moeilijk te verkrijgen zijn. Deze tropische plant heeft een zeer hoog gehalte aan tocotriënolen, waarvan 90% delta-tocotriënolen en 10% gamma-tocotriënolen.
• Andere goede bronnen zijn pinda's, pecannoten en walnoten.
• Havervlokken en rogge- en gerstvlokken bevatten ook vitamine E, maar niet in dezelfde mate als de zojuist genoemde voedingsmiddelen.
• Als je je inname van alle vitamine E-isomeren wilt verhogen, zijn er veel creatieve manieren om dit met deze voedingsmiddelen te doen. Meng noten en zaden door je muesli, pap of salade. Noten zijn perfect als klein tussendoortje of je kunt er gezonde graanvrije repen mee maken.
• Geef je vitamine E-inname een boost met een spinazie- of boerenkoolsalade. Voeg een tomaat toe of zelfs vers fruit, zoals papaja.
• Voor een gezonde, vitamine E-rijke snack pureer je een avocado en smeer je die op een sneetje volkoren toast.
• Je kunt ook gewoon een eetlepel tarwekiemolie aan je recepten toevoegen.

Bestel nu vitamine E!

Vitamine E: Oliën en vetten

Olijfolie, zonnebloemolie en tarwekiemolie behoren tot de beste bronnen van vitamine E. Wist je dat één eetlepel tarwekiemolie al je dagelijkse behoefte aan vitamine E dekt? Eén eetlepel koolzaadolie bevat 12% van je dagelijkse behoefte. Als algemene regel geldt dat je plantaardige oliën moet vermijden. Als je echter je vitamine E-inname wilt verhogen, kun je deze oliën opnemen in je verder gezonde dieet. Zorg er echter wel voor dat je alleen oliën van de hoogste kwaliteit gebruikt, d.w.z. inheemse, koudgeperste plantaardige oliën van biologische kwaliteit en nooit geraffineerde plantaardige oliën.

Toch moet je de consumptie van plantaardige oliën tot een minimum beperken, omdat plantaardige oliën een hoog gehalte aan omega 6 vetzuren bevatten. De verhouding omega 3 en omega 6 mag hier niet onder lijden. Te veel van deze omega 6 vetzuren is schadelijk voor de gezondheid omdat ze de ontwikkeling van ontstekingen bevorderen. Het is daarom beter om naar de andere voedingsmiddelen te grijpen die hierboven staan vermeld, zoals amandelen, zaden, snijbiet, spinazie of avocado, om aan je vitamine E-vereisten te voldoen.

Vitamine E-olie in cosmetica

Vitamine E olie zit in veel crèmes en lotions, maar vooral in zonnebrandcrèmes, vochtinbrengende crèmes met een antiverouderingseffect en producten om de huid witter te maken. Vitamine E-olie wordt op verschillende manieren gebruikt, afhankelijk van het beoogde gebruik. De voordelen van vitamine E-olie zijn gebaseerd op twee belangrijke eigenschappen: ten eerste de antioxiderende eigenschappen, die ontstekingen bestrijden en de effecten van vrije radicalen tegengaan, en ten tweede de hydraterende eigenschappen.

Op deze manier profiteer je van de uitwendige toepassing van vitamine E-olie:

• De olie bevat veel antioxidanten die vrije radicalen bestrijden en beschadigde huidcellen genezen en herstellen.

De antioxiderende werking gaat de schadelijke effecten van vrije radicalen tegen en minimaliseert het verschijnen van nieuwe rimpels. Daarom is vitamine E een belangrijk ingrediënt in veel antiverouderingscrèmes en -lotions.

• De olie verwijdert acnelittekens en donkere vlekken.

Vitamine E is geschikt voor het verminderen van littekens. Breng het aan op acnelittekens of andere littekens veroorzaakt door blauwe plekken, brandwonden, enzovoort. Dit verzacht de huid in het betreffende gebied. Al na een paar weken beginnen de littekens te vervagen en binnen een paar maanden zijn ze bijna helemaal verdwenen. Vitamine E versnelt het regeneratieproces van de huidcellen. Dode of beschadigde huidcellen worden vervangen door nieuwe. Op deze manier wordt littekenweefsel verwijderd. De doeltreffendheid is echter beperkt in het geval van chirurgische littekens.

• De olie hydrateert de huid.

Vitamine E voorkomt dat de huid vocht verliest en helpt het natuurlijke vochtgehalte op peil te houden. Zo verandert het de droge, dof uitziende huid in een gezonde en optimaal gehydrateerde huid. Gebruik het regelmatig om de droge huid diep te reinigen en het normale oliegehalte van je huid te herstellen.

• De olie bevordert de aanmaak van collageen en elastine in de huid. Dit verbetert de elasticiteit van de huid aanzienlijk.

De olie is ook effectief tegen striae. Zwangere vrouwen moeten vitamine E-olie op hun buik smeren. Dit verlicht niet alleen de jeuk die wordt veroorzaakt door het uitrekken van de huid, maar voorkomt ook striae. Als je al striae hebt, breng de olie dan aan om er vanaf te komen. Vitamine E-olie stimuleert de groei van nieuwe huidcellen en ondersteunt zo het regeneratieproces. De natuurlijke elasticiteit van de huid wordt hersteld. Op deze manier zorgt regelmatig aanbrengen ervoor dat lelijke striae verdwijnt.

• De olie keert tekenen van huidveroudering om en zorgt voor een frissere, jeugdigere uitstraling.

Vitamine E-olie heeft indrukwekkende antiverouderingseigenschappen. Een gebrek aan huidverzorging en ongezonde gewoonten zoals te veel alcohol en roken leiden vaak tot vroegtijdige huidveroudering. Het uitwendig aanbrengen van amandelolie bevordert de vorming van twee belangrijke eiwitbouwstenen: collageen en elastine. Beide verbeteren de elasticiteit van de huid. Dit vermindert zichtbare ouderdomsvlekken, fijne lijntjes en rimpels. Het resultaat is een jonger uitziende huid.

• De olie is ook bijzonder geschikt voor het behandelen en voorkomen van zonnebrand.

Vitamine E-olie is geschikt voor de behandeling van lichte zonnebrand. Breng het uitwendig aan. De opperhuid (buitenste laag van de huid) absorbeert vitamine E-olie. Schade veroorzaakt door ultraviolette straling wordt zo hersteld en er wordt een pijnstillend effect bereikt. Het biedt ook een zekere bescherming tegen schade door de zon. Daarom zit het in veel zonnebrandcrèmes, omdat de olie het beschermende effect versterkt.

 Je kunt ook natuurlijke, vitamine E-rijke oliën gebruiken, zoals tarwekiemolie.

 

Vitamine E als voedingssupplement

Omdat vitamine E in vet oplosbaar is, moet je het altijd met een maaltijd innemen. De American Heart Association adviseert de inname van antioxidanten, waaronder vitamine E, via een gezond en evenwichtig dieet met veel fruit en groenten en volkorenproducten.

De volgende lijst bevat de maximale hoeveelheid vitamine E die de meeste mensen kunnen innemen zonder hun gezondheid in gevaar te brengen. Zo'n hoge dosis kan bijvoorbeeld genomen worden om een vitamine E-tekort te behandelen. Overleg met je arts als je deze hoeveelheden wilt overschrijden.

Dosering:

• 1 tot 3 jaar: 200 mg/dag (300 IE)
• 4 tot 8 jaar: 300 mg/dag (450 IE)
• 9 tot 13 jaar: 600 mg/dag (900 IE)
• 14 tot 18 jaar: 800 mg/dag (1.200 IE)
• 18 jaar en ouder: 1.000 mg/dag (1.500 IE)

In de meeste gevallen worden de voordelen van vitamine E voor de gezondheid gerealiseerd wanneer de dagelijkse inname iets hoger is dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Vitamine E-supplementen met een lage dosis kunnen over het algemeen zonder risico worden ingenomen. Ze mogen alleen niet gecombineerd worden met op cumarine gebaseerde anticoagulantia, zoals warfarine. Langdurig gebruik van vitamine E-supplementen met een hoge dosis (meer dan 400 IE per dag) wordt echter in verband gebracht met een verhoogd risico op overlijden en prostaatkanker.

Vormen van vitamine E

Zoals eerder gezegd, is vitamine E een groep van acht verschillende plantaardige verbindingen.

Deze acht vormen kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën:

• Er zijn vier verschillende tocoferolen: alfa, bèta, gamma en delta. De verschillen bestaan uit een iets andere chemische structuur (positie en aantal methylgroepen) binnen de kernstructuur.

• De structuur van tocotriënolen is in principe hetzelfde als die van tocoferolen. Het enige verschil zijn de drie onverzadigde verbindingen (vandaar "trienol"). Door deze onverzadigde verbindingen zijn alfa, bèta, gamma en delta tocotriënolen beter doordringbaar voor celmembranen. Dit kleine verschil heeft bepaalde voordelen ten opzichte van minder doorlaatbare tocoferolen.

Alfa-tocoferolen zijn de meest effectieve antioxidanten in deze groep. De redenen hiervoor zijn nog niet bekend, maar deze vorm van vitamine E vormt het grootste deel van de vitamine in ons bloed. Dit is vooral verrassend omdat de planten die we voornamelijk eten een veel hoger aandeel gamma-tocoferol hebben. Wetenschappers vermoedden aanvankelijk dat ons lichaam behoefte had aan hoge alfa-tocoferolgehaltes en ontwikkelden mechanismen om deze op peil te houden. Daarom bevatten multivitaminen altijd alfatocoferol.

Het wordt echter steeds duidelijker dat alle vitamine E-verbindingen belangrijk zijn en dat ze allemaal verschillende functies vervullen. Laboratoriumexperimenten suggereren dat gamma- en alfatocoferolen elkaar aanvullen wat betreft hun antioxiderende werking. Alfatocoferolen neutraliseren vrije radicalen op basis van zuurstof het best, terwijl gamma-tocoferolen het meest effectief zijn tegen vrije radicalen op basis van stikstof. Beide soorten vrije radicalen zijn zeer schadelijk voor het lichaam.

➤Bestel nu vitamine E!

Natuurlijke vitamine E - de beste vorm

Vitamine E is verkrijgbaar in veel verschillende vormen. In zijn natuurlijke vorm heeft vitamine E de d-vorm, d.w.z. d-alfa-tocoferol. De synthetische vorm wordt aangeduid als dl-vorm, oftewel dl-alfa-tocoferol. De letters d en l zijn spiegelbeelden van de vitamine E-molecule.

Ons lichaam herkent alleen de d-vorm. Hoewel de l-vorm ook antioxiderende eigenschappen heeft, kan het voorkomen dat de d-vorm het celmembraan binnendringt. Daarom is natuurlijke vitamine E (d-vorm) gunstiger voor ons lichaam dan synthetische vitamine E (dl-vorm). Neem daarom altijd de natuurlijke vorm (d) van vitamine E en vermijd de synthetische.

Of het nu natuurlijke vitamine E is of niet, sommige natuurlijke tocoferolen en verwante verbindingen (tocotriënolen) hebben voordelen voor de gezondheid. Hoewel de vitamine E-activiteit van alfa-tocotriënol bijvoorbeeld is beoordeeld op 30% in vergelijking met 100% alfa-tocoferol, vertoont alfa-tocotriënol in feite een grotere anti-tumoractiviteit.

Natuurlijke vitamine E supplementen bevatten een mengsel van tocoferolen en tocotriënolen en lijken het beste te werken. Natuurlijke vitamine E wordt minstens twee keer zo goed opgeslagen in het lichaam als de synthetische vorm. Dit is het resultaat van een onderzoek dat in april 1998 werd gepubliceerd in het American Journal of Clinical Nutrition.

Voor het onderzoek werden vrijwilligers uit Canada en de VS gerekruteerd. Het is het tweede onderzoek in zijn soort dat in de afgelopen twee maanden is gerapporteerd. De onderzoekers ontdekten dat de niveaus van natuurlijke vitamine E in het bloed en vervolgens in de organen bijna twee keer zo hoog waren als die van synthetische vitamine E. Deze resultaten werden consequent bevestigd. Deze resultaten werden consequent bevestigd.

De natuurlijke en synthetische vormen zijn fundamenteel verschillend. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat natuurlijke vitamine E beter kan worden opgeslagen en biologisch actiever is dan synthetische vitamine E.

Lees de informatie op de verpakking van je vitamine E-preparaat zorgvuldig. Natuurlijke vitamine E begint met een "d" (zoals in "d-alfa-tocoferol"), synthetische vitamine E begint met "dl" (bijvoorbeeld "dl-alfa-tocoferol").

Zorg er ook voor dat het preparaat alle tocoferolen en trienolen bevat. De term "vitamine E-complex" wordt vaak gebruikt voor een dergelijk preparaat.

Waar is vitamine E goed voor?

Vitamine E voor huid en haar

Vitamine E bevordert de aanmaak van collageen. Dit is een vezelachtig eiwit dat de elasticiteit van de huid in stand houdt. Dit vermindert ook fijne lijntjes en rimpels, die meestal de eerste tekenen van huidveroudering zijn.

Vitamine E is een krachtige antioxidant. Antioxidanten zijn actieve ingrediënten die de oxidatie-effecten van vrije radicalen neutraliseren. Dit zijn moleculen die collageen beschadigen en droogheid, fijne lijntjes en rimpels veroorzaken.

Vitamine E helpt schade door omgevingsfactoren aan het haar te verminderen. Het kan ook de bloedcirculatie naar de hoofdhuid bevorderen. Vitamine E-olie kan het natuurlijke vochtgehalte van de huid behouden. Hierdoor droogt de hoofdhuid niet uit en behoort roos tot het verleden. De olie zorgt ervoor dat je haar er frisser en gezonder uitziet. Breng een paar druppels aan op je haar, vooral als het er dof en droog uitziet.

Onderzoeken tonen aan dat langdurig gebruik van vitamine E zelfs zonnebrand veroorzaakt door te veel UVB-straling kan verminderen. Dit betekent niet dat je vitamine E alleen maar hoeft in te nemen of op je huid moet smeren om veilig te kunnen zonnebaden. Je houdt je huid echter wel gezond en soepel als je ervoor zorgt dat je je vitamine E-inname optimaliseert. 

Vitamine E vermindert het risico op kanker

Vitamine E wordt soms gebruikt om de schadelijke bijwerkingen van medicijnen te verlichten, bijvoorbeeld tijdens bestraling of dialyse als onderdeel van een kankerbehandeling. Vitamine E heeft krachtige antioxiderende eigenschappen die vrije radicalen in het lichaam bestrijden. Het wordt ook gebruikt om ongewenste bijwerkingen van sommige medicijnen, zoals haaruitval of longschade, te minimaliseren.

Sommige isomeren van de vitamine worden in verband gebracht met bescherming tegen kanker. Verschillende dierstudies tonen aan dat de orale inname van tocotriënolen de groei van tumoren kan onderdrukken. Verder onderzoek is nodig om de verschillende werkingsmechanismen van tocotriënolen te onderzoeken, waarvan gedacht wordt dat ze kankercelsterfte induceren, genen uitschakelen die geassocieerd worden met de ontwikkeling van kanker en angiogenese remmen of de abnormale groei van bloedvaten in een tumor. Het beschermende effect tegen borst-, prostaat-, lever- en huidkanker is al aangetoond in dierstudies.

Vitamine E tegen artrose

Er zijn aanwijzingen dat vitamine E-supplementen de symptomen van artrose kunnen verlichten.

In 1978 publiceerden Machtey en Ouaknine een onderzoek in het Journal of the American Geriatric Society met de titel "Tocopherol in Osteoarthrits: a controlled pilot study". Een vorm van tocoferol is vitamine E. In dit onderzoek werden 32 patiënten met artrose willekeurig verdeeld in twee groepen. De eerste groep kreeg tien dagen lang 60 mg tocoferol (vitamine E), de tweede groep een placebo. Na tien dagen werden de groepen omgewisseld. De placebogroep kreeg nu tien dagen lang 600 mg tocoferol, de andere groep een placebo. In de loop van het onderzoek bepaalden artsen de ernst van de pijn met behulp van een puntenschaal. De auteurs schrijven dat 52 procent van de patiënten in de behandelgroep een "goed" pijnstillend effect merkten, maar slechts vier procent van de placebogroep.

In 1990 publiceerden Scherak et al. een onderzoek in het Duitse tijdschrift voor reumatologie met de titel "High-dose vitamin E therapy in patients with activated osteoarthritis" (Hoge-dosis vitamine E-therapie bij patiënten met geactiveerde artrose). In dit onderzoek werden 53 patiënten met artrose van de heup of knie gedurende drie weken behandeld met 400 mg vitamine E of een ontstekingsremmend geneesmiddel (diclofenac 50 mg). De wetenschappers kwamen tot de conclusie dat beide behandelingsmethoden "even effectief" waren wat betreft het verlichten van de pijn en het verbeteren van de mobiliteit.

Vitamine E verbetert de vruchtbaarheid en potentie

De term "tocoferol" komt van het Griekse woord "tokos", letterlijk "nakomelingen", en "phero", wat "baren" betekent. Tocoferol betekent dus letterlijk "kinderen baren". Vitamine E speelt duidelijk een sleutelrol in een gezonde vruchtbaarheid.

Een hogere vitamine E-inname kan een afname van de ovulatiefrequentie voorkomen. Minder ovulaties is een van de redenen waarom veel oudere vrouwen moeite hebben om zwanger te worden, meldt Michael Dooley, auteur van "Fit for Fertility". Het innemen van vitamine E vóór vruchtbaarheidsbehandelingen kan het succespercentage verhogen en de kans op zwangerschap vergroten. Een onderzoek dat in 2012 werd gepubliceerd in het tijdschrift "Advance in Nutrition" concludeerde dat de vitamine een rol speelt bij het behoud van de placenta. Een gezonde placenta is cruciaal voor een zwangerschap zonder complicaties.

Onderzoeken tonen ook aan dat vitamine E de gezondheid en beweeglijkheid van sperma verbetert. Uit testseries blijkt dat een dieet met weinig vitamine E de onvruchtbaarheid bij ratten verhoogt. Vitamine E wordt vaak tocoferol genoemd. Letterlijk vertaald betekent dit "nakomelingen baren". Vitamine E is ook een belangrijke antioxidant en beschermt het DNA in sperma- en eicellen.

Vitamine E als antioxidant voor celbescherming en het immuunsysteem

Een korte uitweiding naar de scheikunde kan uitleggen hoe vitamine E werkt. De atomen waaruit ons lichaam bestaat, proberen altijd een even aantal elektronen te hebben. Alleen dan zijn ze stabiel. Als een atoom een oneven aantal elektronen heeft, zal het proberen een elektron van een ander atoom te stelen om weer een stabiele toestand te bereiken. Als de huid beschadigd raakt door invloeden van buitenaf, zoals ultraviolette straling, produceert het lichaam vrije radicalen. Dit zijn atomen met een oneven aantal elektronen. Zodra ze worden geproduceerd, stelen ze elektronen van gezonde cellen, bijvoorbeeld van huidcellen. Dit veroorzaakt een schadelijke kettingreactie. Dit is waar antioxidanten zoals vitamine E om de hoek komen kijken.

Antioxidanten neutraliseren vrije radicalen en voorkomen celbeschadiging en ontstekingen. Ze ondersteunen het immuunsysteem. Vitamine E is een van de meest effectieve antioxidanten. Het lichaam kan het echter niet zelf aanmaken, het moet in voldoende hoeveelheden via de voeding worden opgenomen. Een dieet dat rijk is aan vitamine E en de juiste supplementen, als je niet alleen via je voeding aan je behoefte kunt voldoen, kunnen vroegtijdige huidveroudering en DNA-schade voorkomen.

Vitamine E voor gezonde slagaders en een normaal cholesterolgehalte

Cholesterol wordt in het lichaam gevormd in de lever en is nodig voor een gezonde cel-, zenuw- en hormoonfunctie. Een normaal, evenwichtig cholesterolgehalte is essentieel voor onze gezondheid. Zodra cholesterol oxideert, wordt het echter gevaarlijk. Studies tonen aan dat bepaalde isomeren van vitamine E beschermende antioxiderende eigenschappen hebben die de oxidatie van cholesterol tegengaan. Deze eigenschappen zijn gebaseerd op het vermogen om vrije radicalen te neutraliseren die er anders voor zouden zorgen dat cholesterol oxideert.

Tocotriënolen, isomeren van vitamine E, hebben drie dubbele bindingen die een gunstig effect hebben op het cardiovasculaire systeem. Ze verminderen de activiteit van een enzym dat de productie en synthese van cholesterol vermindert (HMG-CoA reductase genaamd). Tocotriënolen kunnen ook voorkomen dat cellen aan elkaar kleven en zo de progressie van atherosclerose (verharding/verdikking van slagaders) vertragen. Het is belangrijk op te merken dat synthetische vitamine E duidelijk niet dezelfde gezondheidsbevorderende eigenschappen heeft als natuurlijke vitamine E. Te veel alfa-tocoferol kan ook de cholesterolverlagende effecten van delta- en gamma-tocotriënolen verstoren. Dit zijn de twee tocotriënolen met de hoogste bioactiviteit en zijn bijzonder effectief in het beschermen van het hart.

Vitamine E voor diabetes

Vitamine E is de belangrijkste vetoplosbare antioxidant voor ons lichaam en verbetert de glucoseregeling. Het beschermt de bloedvaten en zenuwen tegen schade veroorzaakt door vrije radicalen, die worden versterkt door diabetes. Daarom is de vitamine zo belangrijk voor diabetici in het bijzonder. Onderzoeken tonen aan dat supplementen met een hoge dosis vitamine E zelfs zenuwschade veroorzaakt door diabetes kunnen terugdraaien en beschermen tegen diabetische staar en aderverkalking.

Vitamine E tijdens de zwangerschap en voor groei en ontwikkeling

Vitamine E is onvervangbaar tijdens de zwangerschap. Baby's en kinderen hebben het nodig voor een gezonde ontwikkeling. De vitamine beschermt vitale vetzuren en helpt ontstekingen onder controle te houden. Sommige deskundigen geloven dat de behoefte aan vitamine E het grootst is tijdens de eerste 1000 dagen vanaf de dag van de conceptie. Dit komt omdat de vitamine invloed heeft op de vroege stadia van de ontwikkeling van zenuwen en hersenen, die alleen in deze periode kunnen plaatsvinden. Daarom wordt zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en kinderen tot twee jaar aangeraden om een natuurlijk voedingssupplement te nemen om in de verhoogde behoefte te voorzien en een slechte ontwikkeling te voorkomen.

Vitamine E beschermt zenuwcellen en voorkomt de ziekte van Alzheimer

Studies tonen aan dat de ontstekingsremmende eigenschappen van tocotriënolen helpen beschermen tegen de ziekte van Alzheimer. Vitamine E kan ook progressief geheugenverlies en functionele achteruitgang vertragen bij mensen met matige Alzheimer of andere neurodegeneratieve aandoeningen. Op deze manier kan het op zijn minst het verlies van onafhankelijkheid en de behoefte aan zorgdiensten vertragen. Vitamine E vermindert samen met vitamine C ook het risico op verschillende vormen van dementie.

Vitamine E voor de ogen - maculadegeneratie

Vitamine E kan helpen om het risico op leeftijdsgebonden maculadegeneratie te verminderen. Dit is een van de meest voorkomende oorzaken van blindheid op oudere leeftijd. Vergeet niet dat vitamine E alleen goed is voor je gezichtsvermogen als je ook voldoende vitamine C, bètacaroteen en zink binnenkrijgt. Onderzoek suggereert ook dat het dagelijks nemen van hoge doses vitamine E en vitamine A het genezingsproces en het gezichtsvermogen verbetert bij patiënten die een laseroperatie hebben ondergaan.

Hoe werkt vitamine E samen met andere voedingsstoffen?

Vitamine E en vitamine C

Vitamine E is in vet oplosbaar en een belangrijke antioxidant in de strijd tegen schade aan lipiden door vrije radicalen. Dit zijn onder andere de lipiden die de celmembranen vormen. Het verankert zichzelf in het membraan en onderschept vrije radicalen op hun weg naar de cel. Vitamine E kan echter maar een paar vrije radicalen vasthouden. Daarom draagt het ze over aan vitamine C, die ze neutraliseert. Op deze manier behoudt vitamine E de potentie om vrije radicalen te vangen. Om deze reden bieden supplementen met beide vitaminen een betere antioxidatieve bescherming dan een van beide vitaminen alleen.

Mogelijke interacties

Vitamine E supplementen kunnen de bloedstolling verminderen. Als je anticoagulantia en vitamine E samen neemt, verhoogt dit het risico op bloeduitstortingen en bloedingen. Anticoagulantia zijn onder andere aspirine, clopidogrel, ibuprofen en warfarine. Warfarine (Coumadin) in het bijzonder wordt gebruikt als antistollingsmiddel. Het gebruik van vitamine E samen met warfarine verhoogt de kans op bloeduitstortingen en bloedingen. Laat je bloed regelmatig controleren om de juiste dosis te bepalen.

Cholesterolverlagende medicijnen kunnen ook een wisselwerking hebben met vitamine E. Het is nog niet bekend of vitamine E alleen de effectiviteit van sommige cholesterolverlagende medicijnen vermindert. Dit effect is al waargenomen in combinatie met bètacaroteen, vitamine C en selenium.

Laatste gedachten over de voordelen van vitamine E

• Vitamine E is goed voor het hele lichaam omdat het een krachtige antioxidant is. De gezondheidsvoordelen van de vetoplosbare vitamine omvatten het behoud van normale orgaanfuncties, enzymreacties en belangrijke neurologische processen.
• Acht verschillende verbindingen staan bekend als vitamine E: vier tocoferolen en vier tocotriënolen. Ze hebben allemaal verschillende eigenschappen. Je kunt het beste zorgen voor voldoende inname van alle vitamine E-isomeren om er zeker van te zijn dat je alle voordelen krijgt.
• Vitamine E brengt het cholesterolgehalte in balans, bestrijdt vrije radicalen, herstelt beschadigde huidcellen, verbetert de haargroei, brengt het hormoonniveau in balans, helpt PMS-symptomen te verlichten, verbetert het gezichtsvermogen, helpt Alzheimer-patiënten, vermindert het risico op kanker, verbetert de effecten van medische behandelingen en vergroot het fysieke uithoudingsvermogen en de spierkracht.
• Vitamine E komt alleen voor in plantaardig voedsel, bijvoorbeeld in bepaalde oliën, noten, granen, fruit en tarwekiemen. Er zijn ook overeenkomstige supplementen verkrijgbaar. De beste bronnen van vitamine E zijn zonnebloempitten, amandelen, hazelnoten, tarwekiemen, mango, avocado, muskaatpompoen, broccoli, spinazie, kiwi en tomaten.
• Vitamine E ondersteunt de gezondheid van moeder en kind tijdens de zwangerschap en is belangrijk voor een gezonde groei en optimale ontwikkeling.
• Een tekort uit zich in een verlies van spiercoördinatie en verminderd gezichtsvermogen. Ook de spraak is aangetast.
• In zeer hoge doses kan vitamine E complicaties veroorzaken, vooral bij patiënten met hartaandoeningen of diabetes. Als je tot deze groep mensen behoort, neem dan geen supplementen met 400 IE vitamine E of meer per dag.

 

Bronnen (in het Engels):

Bhattacharya, I., Saxena, R. & Gupta, V. (2012, February). Efficacy of vitamin E in knee osteoarthritis management of North Indian geriatric population. Therapeutic Advances in Musculoskeletal Disease, 4(1):11-9, doi: 10.1177/1759720X11424458

Rengaraj, D. & Hong, Y. H. (2015, May). Effects of Dietary Vitamin E on Fertility Functions in Poultry Species. International Journal of Molecular Sciences, 16(5): 9910–9921, doi: 10.3390/ijms16059910

Singh, U., Devaraj, S. & Jialal, I. (2005). Vitamin E, oxidative stress, and inflammation. Annual Review of Nutrition, 25:151-74, doi: 10.1146/annurev.nutr.24.012003.132446

Kontush, K. & Schekatolina, S. (2004, December). Vitamin E in neurodegenerative disorders: Alzheimer's disease. Annals of the New York Academy of Sciences, 1031:249-62, doi:  10.1196/annals.1331.025

Traber, M. G. (2007). Vitamin E regulatory mechanisms. Annual Review of Nutrition, 27:347-62, doi: 10.1146/annurev.nutr.27.061406.093819

Sen, C. K., Khanna, S. & Roy, S. (2006, March). Tocotrienols: Vitamin E beyond tocopherols. Life Sciences, 78(18):2088-98, doi: 10.1016/j.lfs.2005.12.001

Dietrich, M., Traber, M. G., Jacques, P. F., Cross, C. E., Hu, Y. & Block, G. (2006, August). Does gamma-tocopherol play a role in the primary prevention of heart disease and cancer? A review. Journal of the American College of Nutrition, 25(4):292-9

Lee, I. M., Cook, N. R., Gaziano, J. M., Gordon, D., Ridker, P. M., Manson, J. E. et al. (2005, July,). Vitamin E in the primary prevention of cardiovascular disease and cancer: the Women's Health Study: a randomized controlled trial. JAMA, 294(1):56-65, doi: 10.1001/jama.294.1.56

Vjayaraghavan, R., Suribabu, C. S., Sekar, B., Oommen, P. K., Kavithalakshmi, S. N., Madhusudhanan, N. et al. (2005, October). Protective role of vitamin E on the oxidative stress in Hansen's disease (Leprosy) patients. European Journal of Clinical Nutrition, 59(10):1121-8, doi: 10.1038/sj.ejcn.1602221 

Suantawee, T., Tantavisut, S., Adisakwattana, S., Tanavalee, A., Yuktanandana, P., Anomasiri, W. et al. (2013, September). Oxidative stress, vitamin e, and antioxidant capacity in knee osteoarthritis. Journal of Clinical and Diagnostic Research: JCDR, 7(9):1855-9, doi: 10.7860/JCDR/2013/5802.3333