De veelzijdige werking van brandnetel: van prostaatproblemen tot verlichting bij allergieën

Geplaatst: Februari 26, 2024
Irina Fink
Irina Fink

Natuurgeneeskundige

Ben je ooit langs een schijnbaar onschuldige plant gelopen en er per ongeluk tegenaan gestoten, waarna je een lichte steek voelde? De kans is groot dat je in contact bent gekomen met een brandnetelplant.Hoewel je de plant misschien vervloekt voor de tijdelijke pijn, is brandnetel eigenlijk een nuttige vaste plant die helpt bij verschillende kwalen. De meest populaire toepassing is waarschijnlijk de bereiding van brandnetelthee van de bladeren van de plant. Het wordt beschouwd als een van de gezondste dranken en heeft bewezen een positief effect te hebben op de gezondheid van de huid, botten en urinewegen, en allergieën te verlichten.

➤  Brandnetel werd verkozen tot medicinale plant van het jaar in 2022


Dus hoe kan deze plant, die op het eerste gezicht vermeden moet worden, een populaire remedie worden?

Inhoud

 

Brandnetel

Wat is brandnetel?

Brandnetel (Urtica dioica) is een overblijvende bloeiende plant die al in het oude Griekenland werd gebruikt als geneeskrachtige plant. Tegenwoordig komt de plant over de hele wereld voor. Brandnetel is vooral bekend om de branderige reactie die optreedt wanneer de huid in contact komt met de fijne brandharen (ook wel trichomen genoemd) op de bladeren en stengels. Maar wanneer brandnetel verwerkt en medicinaal gebruikt wordt, heeft het volgens de afdeling Dermatologie van het Penn State University College of Medicine een aantal nuttige voordelen voor de gezondheid.

De meeste brandnetelproducten worden gemaakt van de stengel en de bladeren, maar de wortels hebben ook gezondheidsbevorderende eigenschappen.
Het kruid is rijk aan eiwitten en bevat tal van voedingsstoffen zoals vitamine A en vitamine C, mineralen zoals ijzer, kalium en magnesium en secundaire plantaardige stoffen zoals flavonoïden. De zaden van de plant bevatten linolzuur, een essentieel meervoudig onverzadigd vetzuur (omega-6 vetzuur) en vitamine E.

4 gezondheidsvoordelen van brandnetel

Van brandnetel wordt algemeen aangenomen dat het de stofwisseling stimuleert, een diuretisch (afvoerend) effect heeft en de bloedsomloop bevordert. Het heeft sterke antioxiderende en pijnstillende eigenschappen. Bovendien hebben studies een opmerkelijke antimicrobiële activiteit aangetoond tegen een breed spectrum van bacteriën. Brandnetel heeft daarom een positief effect op onder andere:

  • Problemen met urinewegen en prostaat
  • Allergieën en hooikoorts
  • Artrose en gewrichtspijn
  • Eczeem en huidproblemen

1. Brandnetelwortel voor urineweg- en prostaatproblemen

Wist je dat ongeveer 40% van alle mannen boven de 50 een vergrote prostaat krijgt? Het is de meest voorkomende urologische aandoening bij mannen. Dit komt omdat de prostaat, een klier van het mannelijke voortplantingssysteem, kan groeien naarmate een man ouder wordt, wat vaak tot verschillende problemen leidt.

In het geval van goedaardige prostaathyperplasie (BPH) drukt de klier op de urinebuis, wat resulteert in het gevoel van een constant volle blaas en een dringende behoefte om te plassen. De constante druk verzwakt ook de blaasspieren, zodat de blaas niet meer volledig kan leeglopen. Dit kan leiden tot nadruppelen of incontinentie na het plassen.

Symptomen van een vergrote prostaat zijn

  • Vaak plassen, vooral 's nachts
  • Vertraagde urinestraal ondanks toegenomen aandrang om te plassen
  • Zwakkere urinestraal
  • Incontinentie of nadruppelen na het plassen
  • Gevoel van onvolledige lediging van de blaas (ook direct na het plassen)
  • Pijn bij het plassen

De symptomen van BPH kunnen extreem belastend en beperkend zijn in het dagelijks leven. Het onvolledig legen van de blaas en de achtergebleven urine leiden vaak tot pijnlijke prostaat- en urineweginfecties. Chirurgische en medicamenteuze behandelingen helpen niet altijd en kunnen de situatie in sommige gevallen zelfs verergeren. In deze context heeft vooral brandnetelwortelextract zich gevestigd als een beproefd huismiddeltje.

Capsules met brandnetelwortelextract verlichten effectief de symptomen in de urinewegen, zoals een constante aandrang om te plassen en een zwakke urinestraal. Veel patiënten hebben al een positief effect gemeld op de symptomen van BPH. Er wordt ook aangenomen dat het innemen van brandnetelwortelextract de groei van de prostaat vertraagt. Van brandnetelwortelextract is ook aangetoond dat het de verspreiding van prostaatkankercellen vertraagt of stopt.

In een 6 maanden durend vergelijkend onderzoek met 620 deelnemers werd het effect van een therapie met het extract tegen de symptomen van een vergrote prostaat onderzocht. Het bleek dat brandnetelwortel leidde tot een merkbare en significante verbetering van de symptomen. Er werden ook positieve resultaten behaald met betrekking tot de grootte van de prostaat.

Brandnetel wordt gebruikt als een succesvol algemeen diureticum en kan ook de urinestraal bevorderen. Het wordt ook gebruikt in huismiddeltjes tegen blaasontsteking.

➤ Bestel nu brandnetelwortelextract!

2. Brandnetel tegen hooikoorts

De lichaamseigen productie van histamine veroorzaakt de ongewenste reacties die geassocieerd worden met allergieën. Allergieën veroorzaken onaangename bijwerkingen zoals een verstopte neus, niezen, jeuk en meer. 

De ontstekingsremmende eigenschappen van brandnetel werken in op een aantal belangrijke receptoren en enzymen bij allergische reacties en voorkomen hooikoortssymptomen als ze bij het eerste begin worden ingenomen. De bladeren van de plant bevatten histamine, wat averechts lijkt te werken bij de behandeling van allergieën, maar histamines staan erom bekend dat ze gebruikt worden bij de behandeling van ernstige allergische reacties.

Een gerandomiseerd dubbelblind onderzoek met 98 deelnemers van het National College of Naturopathic Medicine kwam tot de conclusie dat het gebruik van brandnetelextract voor de verlichting van allergieën beter werd beoordeeld dan het gebruik van placebo's.

3. Brandnetel voor artrose

Mensen die lijden aan artrose hebben vaak gewrichtspijn, meestal in de handen, knieën, heupen en wervelkolom. Brandnetel wordt samen met niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) gebruikt om patiënten te helpen hun NSAID-gebruik te verminderen. Omdat langdurig gebruik van deze medicijnen een aantal ernstige bijwerkingen kan veroorzaken, is dit een ideale combinatie.

Studies suggereren ook dat plaatselijk aanbrengen van brandnetelbladeren op de plaats van de pijn gewrichtspijn kan verlichten en artritis kan behandelen. Bij oraal gebruik helpt brandnetel de pijn te verlichten. Een ander onderzoek, gepubliceerd in het Journal of Rheumatology, toont het ontstekingsremmende effect van brandnetel aan bij andere auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis.

4. Brandnetel voor eczeem

Brandnetels zijn een effectief kruid bij de behandeling van eczeem. De antihistamine en ontstekingsremmende eigenschappen hebben een positief effect op de chronisch droge en jeukende huid. Met name een combinatie van oraal ingenomen brandnetelcapsules en een crème om jeuk en roodheid te verlichten, heeft in onderzoeken bewezen zeer nuttig te zijn.

Andere effecten die de plant zou hebben zijn onder andere

  • Stimulatie van haargroei
  • Verlichting van astma
  • Bloeddruk verlagen
  • Brandnetelzaden tegen onvruchtbaarheid en impotentie
  • Vermindering van waterretentie
  • Stimulatie van melkproductie
  • Bevordering van de bevalling bij zwangere vrouwen
  • Spijsverteringseffect

 

Jeukende huid

Welke bijwerkingen kunnen optreden bij het gebruik van brandnetel en brandnetelwortelextract?

In de regel is de inname van brandnetel(wortel)extract capsules onschadelijk en wordt het als goed verdragen geclassificeerd. De volgende bijwerkingen kunnen echter af en toe optreden:

  • Milde gastro-intestinale klachten
  • Toegenomen zweten
  • Huiduitslag of netelroos

Welke groepen mensen moeten het gebruik van brandnetel vermijden?

Het is controversieel of zwangere vrouwen al dan niet brandnetelcapsules moeten innemen vanwege het mogelijk arbeidbevorderende effect. 

Mensen die de volgende geneesmiddelen gebruiken, moeten ook mogelijke interacties bespreken met hun arts of alternatieve behandelaar:

  • Bloedverdunners
  • Medicatie voor hoge bloeddruk
  • Medicijnen voor hartaandoeningen
  • Medicijnen voor diabetes
  • Diuretica

 

 

Bronnen (in het Engels):

Dhouibi, R., Affes, H., Ben Salem, M., Hammami, S., Sahnoun, Z., Zeghal, K. M., & Ksouda, K. (2020). Screening of pharmacological uses of Urtica dioica and others benefits. Progress in biophysics and molecular biology, 150, 67–77. doi:10.1016/j.pbiomolbio.2019.05.008

Otles, S., & Yalcin, B. (2012). Phenolic compounds analysis of root, stalk, and leaves of nettle. TheScientificWorldJournal, 2012, 564367. doi: 10.1100/2012/564367

Akbar Karami, A., Sheikhsoleimani, M., Reza Memarzadeh, M., Haddadi, E., Bakhshpour, M., Mohammadi, N., & Mehdi Mirhashemi, S. (2020). Urtica Dioica Root Extract on Clinical and Biochemical Parameters in Patients with Benign Prostatic Hyperplasia, Randomized Controlled Trial. Pakistan journal of biological sciences : PJBS, 23(10), 1338–1344. doi:10.3923/pjbs.2020.1338.1344

Safarinejad M. R. (2005). Urtica dioica for treatment of benign prostatic hyperplasia: a prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover study. Journal of herbal pharmacotherapy, 5(4), 1–11.

Konrad, L., Müller, H. H., Lenz, C., Laubinger, H., Aumüller, G., & Lichius, J. J. (2000). Antiproliferative effect on human prostate cancer cells by a stinging nettle root (Urtica dioica) extract. Planta medica, 66(1), 44–47. doi:10.1055/s-2000-11117

Hirano, T., Homma, M., & Oka, K. (1994). Effects of stinging nettle root extracts and their steroidal components on the Na+,K(+)-ATPase of the benign prostatic hyperplasia. Planta medica, 60(1), 30–33. doi: 10.1055/s-2006-959402

Mittman, P. (1990). Randomized, double-blind study of freeze-dried Urtica dioica in the treatment of allergic rhinitis. Planta medica, 56(1):44-47. doi.org/10.1055/s-2006-960881

Yatoo, M.I., Gopalakrishnan, A., Saxena, A., Parray, O.R., Tufani, N. A., Chakraborty, S., Tiwari, R., Dhama, K. & Iqbal, H. M. N. (2018). Anti-Inflammatory Drugs and Herbs with Special Emphasis on Herbal Medicines for Countering Inflammatory Diseases and Disorders - A Review. Recent Patents on Inflammation & Allergy Drug Discovery, 12(1):39-58. doi: 10.2174/1872213X12666180115153635.

Roscheck, B.Jr., Fink, R. C., McMichael, M. & Alberte, R. S. (2009). Nettle extract (Urtica dioica) affects key receptors and enzymes associated with allergic rhinitis. Phytotherapy Research, 23(7):920-6. doi: 10.1002/ptr.2763.